Khi đặt câu hỏi, “Linh mục, ngài là ai?”, có lẽ câu trả lời sẽ khác nhau, bởi mỗi người có cái nhìn, cảm nghiệm và nhận định riêng về linh mục. Dù sao, người ta vẫn có thể đưa ra một câu định nghĩa đơn giản nhưng ý nghĩa về chân dung linh mục, đó là hình ảnh Người-mục-tử.

Nhận được tin báo trúng tuyển của nhà Dòng, em lên chào cha xứ để bước vào giai đoạn mới của đời dâng hiến. Sau buổi trò chuyện về ơn gọi, về học vấn, và về cuộc sống tương lai, em chào cha xứ ra về. Trước khi chia tay, cha xứ nhắn em: “Con nhớ, học để đi tu chứ không phải đi tu để học!”

Theo Ignacio Echaniz, S.J., tác giả cuốn Passion and Glory, Dòng Tên đã trải qua hai mùa xuân – hạ rực rỡ với sự phát triển lớn mạnh không ngừng. 233 năm (1540 – 1773), Dòng đã đạt đến con số 23000 thành viên[1] và vô vàn những thành tựu lớn nhỏ rải đều trên khắp các phương diện như giáo dục, truyền giáo, suy tư thần học… Nhưng từ năm 1773, Dòng rơi vào một mùa đông ảm đạm và tan thương, một mùa đông dài 41 năm (1773 – 1814) khi Dòng “được” giải thể bởi chính Mẹ Giáo Hội. Vậy đâu là nguyên nhân dẫn đến điều này?

Dòng Tên hiện nay được biết đến là một trong số những dòng tu nam có số lượng thành viên đông và có sức ảnh hưởng lớn trong cũng như ngoài Giáo Hội. Người ta biết đến dòng Tên qua các hoạt động của các tu sĩ dòng này trong nhiều lĩnh vực khác nhau như mục vụ các nhóm và giáo xứ, truyền giáo, đồng hành thiêng liêng, nghiên cứu, đặc biệt là hơn cả qua việc giúp Linh Thao và giảng dạy tại các trường thuộc các cấp độ khác nhau, từ trung học cho đến Đại Học.

Ngày 13 tháng 4: Lễ kính thánh Phêrô Gonzales

Nếu đức khiết tịnh được sống đúng theo giá trị của Tin Mừng, nó sẽ giúp người tu sĩ được sinh hoa kết trái với những điều đẹp nhất trên đời. Còn khi nó chỉ là cái vỏ bên ngoài, nó sẽ khiến người đó trở nên thứ tồi tệ không gì tồi tệ hơn. Bởi thế, có người từng nói, không có kiểu tu sĩ lưng chừng, chỉ có những tu sĩ là Thiên Thần và những tu sĩ là ác quỷ.

Trước những thách đố đe doạ đời sống khiết tịnh, làm sao để có thể chu toàn được lời khấn này luôn là một mối bận tâm sâu sắc. Người tu sĩ tự đặt câu hỏi này để hoàn thiện bản thân, nhưng cũng để tìm ra một phương thế đúng đắn nhằm áp dụng cho việc đào luyện các tu sĩ trẻ, vốn là những người phải đối diện với nhữn thách đố này cách mạnh mẽ hơn. Dựa trên những nghiên cứu về tâm lý và kinh nghiệm của những bậc tiền bối trong lãnh vực thiêng liêng, chúng ta có thể rút tỉa ra một vài trợ giúp như sau.

Chúng ta đã thấy được nền tảng và những nét đẹp của một cuộc sống độc thân vì Nước Trời. Cứ ngỡ đời sống ấy là một sự khước từ tình yêu nhưng hoá ra, chính vì được một tình yêu cao cả hơn thúc đẩy nên các tu sĩ mới vui lòng đón lấy như người tìm thấy viên ngọc quý của cuộc đời mình. Thế nhưng, đâu là những đòi hỏi của lời khấn khiết tịnh?

Sự khiết tịnh có lẽ là dấu chỉ rõ ràng nhất để phân biệt tu sĩ với người khác. Chúng ta có thể đôi khi phạm lỗi khó nghèo, hoặc vâng phục nhưng điều này không làm chúng ta áy náy cho bằng phạm một lỗi về đức khiết tịnh. Những lỗi về khó nghèo và vâng phục nhiều khi “thầm kín”, chứ chẳng tu sĩ nào có thể che giấu chuyện mình kết hôn hay có tương quan “mờ ám” với người khác mãi được. Chưa cần biết vị tu sĩ kia có sống khó nghèo và vâng phục không, nhưng sự độc thân của vị ấy đã là một dấu chỉ dễ được nhận biết rồi.

Như chúng ta đã biết, vào khoảng thế kỷ thứ 4, người ta bắt đầu kéo nhau vào sa mạc để tu. Ngoài chuyện muốn xa lánh thế gian ồn ào để có thể chuyên tâm chiêm niệm Thiên Chúa, các ẩn sĩ cũng đồng thời chọn cho mình một lối sống nghèo hết mức có thể. Khi quyết chọn lẽ sống này, họ không thể mang theo bên mình tất cả những gì mình có, bởi lẽ, nếu giữ bên mình quá nhiều thứ, họ lại phải dành giờ để trông coi chúng.

Thời kỳ đầu của Cựu Ước, người ta chỉ biết đến đời này. Cuộc sống hiện tại là nơi sự hiện diện của Thiên Chúa được phô bày cách trọn vẹn. Vì thế, giàu có được xem là điềm may, một diễm phúc, được Thiên Chúa ân thưởng.

Những đặc sủng mà Thánh Thần thổi vào Giáo Hội rất phong phú. Có những người được mời gọi lập gia đình. Có những người cảm thấy mình hợp với sự độc thân; họ sống giữa đời nhưng không lập gia đình.

Tư tưởng phân lằn ranh giữa đời tu và đời thế tục đã có nguồn gốc thời xa xưa, khi xã hội con người bắt đầu có xu hướng phân chia lao động. Một nhóm người có học thức được chọn để cai quản; một nhóm khác là bộ phận lo lao động để cung cấp thức ăn cho mọi người; một nhóm khác nữa có sức mạnh thể lý trở thành nhóm lo bảo vệ cộng đồng khỏi bạo lực trong nội bộ cũng như khỏi sự xâm lược của ngoại bang.

Ngày xưa, khi nghe tới hai chữ “truyền giáo”, chúng ta hay nghĩ tới hình ảnh các vị linh mục thừa sai không quản ngại khó khăn khi bỏ quê hương mình đi truyền giáo cho những vùng đất xa xôi như Việt Nam chúng ta chẳng hạn, hay các tu sĩ dấn thân quên mình không mệt mỏi trong sứ mạng của hội dòng mình.

Những thập niên gần đây, một số nam nữ tu sĩ đã phạm phải một trong những lỗi lầm căn bản, đó là nghĩ mình trước hết đang theo đuổi và thực hiện một công việc, một thứ nghề nghiệp. Đối với họ, dường như không có chuyện cuộc đời của họ chính xác là một cuộc đời, một lời đáp trả cho tiếng gọi yêu thương, một món quà tự trao hiến cho người được thương yêu.

Sống khiết tịnh là một thách thức và chắc chắn có phần thưởng của nó. Khi bạn cam kết sống khiết tịnh, sự phong phú của ân sủng sẽ tuôn chảy vào đời sống của bạn. Mười điều tích cực được liệt kê dưới đây sẽ xảy ra nếu bạn quyết định bắt đầu hành trình này: