“Ngôi làng Phanxicô” là một dự án được thực hiện ở miền Nam nước Pháp, tại đan viện Notre-Dame-du-Désert - Đức Mẹ Sa mạc, một đan viện cũ của dòng Trappist nằm ở phía nam Toulouse nhằm đưa mọi người từ các hoàn cảnh xã hội rất khác nhau sống cùng nhau theo tinh thần huynh đệ và tôn trọng nền sinh thái học toàn diện mà Đức Thánh Cha mong muốn.

“Ngôi làng Phanxicô”
Đan viện Đức Mẹ Sa mạc, có tuổi đời hơn
160 năm, ngày nay là nơi đón tiếp các gia đình đầu tiên tham gia vào dự án có mục
đích giúp đỡ những người có hoàn cảnh khó khăn về nhà ở và cơ hội tìm việc làm.
Ông Étienne Villemain, người khởi xướng
dự án, đã bắt đầu sáng kiến về các ngôi nhà ở chung do Hiệp hội pour l'Amitié
- Hiệp hội vì tình bạn - và Mạng lưới
Ladarô thành lập, theo đó những người sống trên đường phố có thể sống trong một
ngôi nhà, cùng với các chuyên gia trẻ hoặc sinh viên.
Cảm hứng từ Tin Mừng
Nguồn gốc của Ngôi làng Phanxicô xuất
phát từ ý tưởng về hòa nhập được lấy cảm hứng từ Tin Mừng. Ông Étienne chia sẻ:
"Tôi bắt đầu với một quan sát quan trọng: chúng ta biết rằng ở Pháp có một
trong những hệ thống xã hội tốt nhất trên thế giới, nhưng nó tạo ra quá nhiều
nghèo đói, quá nhiều người 'đơn độc'. Rõ ràng, nhiều tổ chức đang làm những điều
phi thường và không ai muốn chỉ trích họ, nhưng vẫn còn đó một vấn đề: chúng ta
trợ giúp những người sống trên đường phố bằng cách này, những người di cư theo
cách khác, và sau đó là người già, những người hoạt động mại dâm ... Nhưng nó
luôn tạo ra một sự kỳ thị mà nếu tôi là một người sống trên đường phố, tôi sẽ
chỉ kết bạn với những người sống trên đường phố; nếu tôi là một người khuyết tật,
tôi sẽ chỉ thấy mình với những người khuyết tật".
Cộng đoàn những người nghèo
Từ mong muốn đảo ngược cơ chế loại trừ
và gạt ra bên lề xã hội này, ông Étienne
đi đến ý tưởng "tạo ra một ngôi làng nơi tất cả chúng ta đều nghèo,
với những vết thương và sự yếu đuối của chúng ta”. Ông cho biết: “Có những người
đã ra tù hoặc từng hành nghề mại dâm, người tàn tật, có thể có người già; điều
đó không quan trọng: chúng ta hãy cố gắng sống cùng nhau. Ý tưởng về Ngôi làng
Phanxicô có nghĩa là chúng ta đón tiếp tất cả những người 'nghèo' mà Tin Mừng
nói đến và chúng ta theo những gia đình 'cổ điển' - có cha, mẹ và con cái - và
chúng ta cố gắng chia sẻ cuộc sống của chúng ta."
Tinh thần của các đan sĩ Trappist
Trong khi tìm kiếm những địa điểm khác,
dự án đầu tiên đã phát triển xung quanh đan viện Đức Mẹ Sa mạc ở giáo phận
Toulouse. Các đan sĩ Trappist đã cư trú ở đó từ giữa thế kỷ 19, nhưng hiện đã rời
đi. Việc giảm đáng kể giá bán của đan viện và sự đóng góp hào phóng từ một nhà
tài trợ người Mỹ đã giúp họ có được cơ sở này. Bản thân các đan sĩ cảm thấy rất
hài lòng khi thấy một cộng đồng Ki-tô giáo tiếp tục giữ cho đan viện của họ tồn
tại.
Ông Étienne xúc động nhớ lại ngày các
đan sĩ rời đan viện, vào đêm trước lễ Thánh Phanxicô, vào tháng 10/2020, và
nhìn Ngôi làng Phanxicô với lòng kính trọng và trìu mến đối với các đan sĩ đã sống
ở đó cho đến năm 2020. Ông tâm sự: “Chúng tôi rất sửng sốt, xúc động khi nghĩ đến
việc kế tục cộng đồng đan tu này! Họ thật phi thường.” Tám đan sĩ cuối cùng đã
chuyển đến các đan viện khác nhau, thậm chí một vị đã đến Ecuador. Nhưng mối
liên hệ với những người cư ngụ hiện tại ở đan viện vẫn còn sâu sắc. Ông Étienne
nói: “Chúng tôi cầu nguyện cho họ, họ cầu nguyện cho chúng tôi, đó là một sự hiệp
thông tốt đẹp và cũng là một kết quả đẹp”.
Ông Étienne bày tỏ lòng biết ơn đối với
sự quảng đại và lòng trung thành của các đan sĩ. Ông kể: “Một ngày trước khi
các đan sĩ rời đi, một cái cây đã ngã và làm gãy một tấm biển chỉ đường đến đan
viện Đức Mẹ Sa mạc .... Trước khi rời đi, các đan sĩ đã sửa lại tấm biển. Họ tiếp
tục quan tâm đến mọi thứ cho đến cùng. Lúc đầu, họ không biết chúng tôi sẽ đến,
nhưng họ tiếp tục quản lý nơi này như thể họ biết sẽ có sự tiếp tục này. Họ đã
làm tất cả, nhiều năm làm việc và cầu nguyện, và chúng tôi đã đến để gặt hái
thành quả… Chúng tôi vô cùng biết ơn các đan sĩ này!”.
Hoạt động kinh tế tạo việc làm cho người
có hoàn cảnh bấp bênh
Như các đan sĩ đã chọn hoạt động kinh tế
là sản xuất và bán mật ong để duy trì đời sống, Ngôi Phanxicô sẽ là nơi hoạt động
kinh tế để tạo công ăn việc làm và mang đến một cơ hội mới cho những người có
hoàn cảnh bấp bênh. Ông Étienne chia sẻ: “Người ta thường nghĩ rằng người sống
trên đường phố là gánh nặng cho xã hội, nhưng chúng tôi tin rằng họ có thể tạo
ra của cải vật chất. Đó là lý do tại sao chúng tôi đang cố gắng thiết lập các
hoạt động kinh tế, chẳng hạn như kinh doanh nuôi ong, kinh doanh khách sạn,
chúng tôi đang cố gắng thiết lập một hoạt động tích hợp với một hiệp hội tổ chức
phát triển các khu vườn nuôi trồng: với tất cả những điều này, chúng tôi đang tạo
ra khoảng ba mươi việc làm. Chúng tôi đang có kế hoạch phát triển một trang trại
chăn nuôi gà đẻ trứng, sản xuất mỹ phẩm…”.
Tôn trọng môi trường và tôn trọng con
người
Cách tiếp cận này đáp lại sự khuyến
khích của Đức Thánh Cha Phanxicô, người không ngừng nhắc nhở chúng ta rằng mọi
thứ đều được kết nối và tôn trọng môi trường và tôn trọng con người là hai điều
không thể tách rời. Ông Etienne giải thích: "Chúng tôi muốn chăm sóc ngôi
nhà chung, hệ sinh thái toàn vẹn và cuộc sống từ đầu đến cuối: đây là lý do tại
sao chúng tôi chào đón những bà mẹ mang thai gặp khó khăn và những người già có
thể sắp kết thúc những ngày của họ ở Ngôi làng Phanxicô". “Mục tiêu của việc
chăm sóc môi trường bao gồm xem xét lại hệ thống sưởi ấm, quản lý nước, phương
tiện giao thông của chúng tôi. Chúng tôi muốn tạo ra một hệ sinh thái hoàn chỉnh.
Luôn ghi nhớ hai thông điệp Laudato si’ và Fratelli tutti, chúng tôi đang cố gắng
sống rất đơn giản.
Nơi chia sẻ, hiệp thông
Ngôi làng Phanxicô, được hỗ trợ và đồng
hành hoàn toàn bởi Giáo hội địa phương, có lẽ làm chứng cho điều mà Ki-tô giáo
được kêu gọi trở thành: nơi chia sẻ, hiệp thông giữa những anh chị em thuộc các
thành phần khác nhau, với sự chào đón đầy yêu thương đối với những người mong
manh và dễ bị tổn thương.
Ông Étienne nhắc lại lời Chúa Giê-su:
"Khi anh em đãi tiệc, đừng đi tìm người giàu nhưng tìm người nghèo, người
tàn tật, què quặt, thì anh em sẽ thấy niềm vui của anh em sẽ rất lớn trên trời.
Đây là lời hứa trong Tin Mừng và đây là điều chúng tôi cố gắng sống ở Ngôi làng
Phanxicô: chào đón những người tàn tật và què quặt - suy cho cùng, tất cả chúng
ta đều hơi khập khiễng - và cố gắng yêu thương, bất chấp sự vụng về của chúng
ta.” Đối với ông, những khó khăn có thể nảy sinh là điều không thể tránh khỏi, đặc
biệt là về các mối quan hệ và tài chính, nhưng không nên làm nản lòng những người
sống trải nghiệm chung sống cùng nhau.
Thử nghiệm này bắt đầu với sáu gia đình,
và những người từ các hoàn cảnh khác nhau sẽ dần dần được chào đón khi cơ sở có
thể đón tiếp họ. Nó là một thách đố cho tất cả các Ki-tô hữu, nhưng cũng cho
toàn xã hội. Ông Étienne kết luận: "Có một nhận thức rằng thế giới của
chúng ta không còn có thể tiếp tục như nó đã làm trong nhiều thế kỷ, không quan
tâm đến thiên nhiên, không quan tâm đến người nghèo .... Có một nhận thức thực
sự và nhiều người có ý thức về điều này. Từng bước, điều không thể trở thành có
thể và sẽ cho phép những người ở bên lề xã hội sống một cuộc sống huynh đệ
nhưng cũng là một cuộc sống cầu nguyện, để sống với nhau, và sau đó cũng có thể
sống một đời sống Ki-tô giáo, trong đó họ có thể dựa vào tình huynh đệ và cả đời
sống cầu nguyện: điều gì đó sẽ mang lại ý nghĩa cho cuộc sống của họ."
Hồng Thủy
(Vatican
News 17.01.2022)