Chúng ta biết, Phụng Vụ của Hội Thánh đặt nền tảng trên hai mầu nhiệm lớn, là mầu nhiệm Ngôi Lời nhập thể và mầu nhiệm Tử Nạn và Phục Sinh. Mỗi khi Hội Thánh cử hành hai mầu nhiệm này, đều ra tuần Bát Nhật mừng kính Thiên Chúa, đồng thời nói lên lòng tri ân vì muôn vàn ân sủng Ngài ban cách nhưng không, thật dồi dào phong phú cho loài người. Do đó Giáo Lý trong tuần Bát Nhật vô cùng quan trọng, vì trong thời gian suốt 8 ngày, qua Phụng Vụ, Hội Thánh mới có điều kiện trình bày cặn kẽ Giáo Lý về hai Mầu Nhiệm ấy để nuôi dưỡng và phát triển đời sống Đức Tin, lòng mến của các tín hữu. Con số 8 Hội Thánh chọn với hậu ý : Trong tuần Bát Nhật, người Kitô hữu nhờ nắm vững Giáo Lý qua các Bài đọc và đem ra thực hành, chắc chắn đạt được sự sống Phục Sinh. Vì vào ngày thứ tám (ngày thứ I trong tuần) Chúa Giêsu từ cõi chết sống lại. Nhờ đó Hội Thánh được sinh ra, ai thuộc về Hội Thánh mới bảo tồn được sự sống, giống như tám người thuộc gia đình ông Noe, được Chúa tuyển chọn trong cả loài người, sống an toàn trong con tàu Chúa đã chỉ dạy ông Noe đóng, những sinh vật ngoài tầu Noe đều bị tiêu diệt, vì nước phủ khắp trái đất (x St 7,13). Dân Chúa sống trong Hội Thánh được Chúa Giêsu chăm sóc hằng ngày bằng Lời Hằng Sống và bằng Thịt Máu Ngài. Đặc biệt Lời Chúa vô cùng sinh động, do đó trong một 150 Thánh vịnh, thì Tv 118 là Thánh vịnh nói về ơn Chúa ban qua Lời của Ngài. Đây là Thánh vịnh dài nhất, chia làm 22 ca khúc (số 22 cho chúng ta liên tưởng tới Tv 22 là Thánh vịnh nói về sứ mệnh mục tử của Chúa Giêsu chăm sóc chiên của Ngài), mỗi ca khúc lại gồm 8 câu : dấu chỉ về phục sinh cho những ai sống 8 mối Phúc thật (x Mt 5,1t).

Ngày lễ thánh Stêphanô Tử Đạo, được đặt vào đầu tuần Bát Nhật mừng Chúa Giáng Sinh, không phải vì ông Stêphanô bị giết vào ngày 26 tháng 12, nhưng Giáo Hội có ý mừng thánh Tử Đạo đầu tiên trong Hội Thánh, để nói rằng : Con Thiên Chúa đã xé trời xuống trần gian (x Mc 1,10). Bởi đó bất cứ những ai muốn được vào Nước Trời cũng phải xé xác mình, phải đổ máu như Stêphanô, ít là xác tín sống Tin Mừng phải chấp nhận gian khổ mới về Thiên Đàng.

Vậy Giáo Lý trong ngày mừng kính thánh Stêphanô dạy mọi người tín hữu phải xác tín và đem ra thực hành :

- Muốn được Chúa ban bình an, phải đương đầu với nhiều đối kháng.

- Sống niềm tin vào Chúa Kitô là sống trong hy vọng nơi ngày cánh chung.

1/ MUỐN ĐƯỢC CHÚA BÌNH AN, PHẢI ĐƯƠNG ĐẦU VỚI NHIỀU ĐỐI KHÁNG.

Chúng ta mới mừng lễ Chúa Giáng Sinh ngày hôm qua, dân Chúa tiếp tục phụ họa tiếng hát thiên thần : “Vinh danh Thiên Chúa trên trời, bình an dưới thế cho loài người Chúa thương”(Lc 2,14). Lời ca này như còn đang văng vẳng bên tai, thế mà ngày hôm sau (26/12), Phó tế Stêphanô là mẫu người sống hết lòng tin theo Chúa Giêsu, thì bình an chẳng đến với ông, trái lại bị nhiều người căm phẫn, họhùa nhau ném đá cho chết, đó là mẫu người được hưởng sự bình an Chúa Giáng Sinh ban đấy ư? Đúng thế, Chúa Giêsu đã nói với những môn đệ đi theo Ngài : “Thầy ban bình an chúng con không như thếgian ban” (Ga 14,27). Do đó, những kẻ ước mơ thứ bình an “rẻ tiền” để hưởng thụ, thì Chúa Giêsu dạy : “Đừng tưởng Ta đến đem bình an trên mặt đất, ta đến không phải đem bình an, mà là đem gươm giáo. Ta đến gây chia rẽ ngay nơi những người trong cùng một gia đình, và kẻ thù của người ta lại là người nhà của mình” (Mt 10,34-36). Quả thật, những người Do Thái cùng gọi Thiên Chúa là Cha, cùng tôn thờ Ngài theo Luật Môsê hướng dẫn để tin vào Chúa Giêsu là Đấng Cứu Độ duy nhất (x Gl 3,24), thì chính những người này lại đối nghịch với ông Stêphanô, vì ông đã chia rẽ niềm tin của họ. Đó là lý do họ quyết liệt loại trừ ông khỏi mặt đất.

Chúng ta còn nhớ ngày Đức Giêsu bị xét xử, ông Philatô không muốn nhúng tay vào tội ác giết Ngài, nên ông nói với người Do Thái : “Các ông cứ đem xử theo Luật của các ông”, thì người Do Thái lại trảlời : “Chúng tôi không có phép lên án xử tử ai” (Ga 18,31). Người Do Thái trả lời cho ông Philatô như thế, là vì vào thời ấy, Do Thái đang bị đặt dưới ách thống trị Roma, quyền bính Roma không cho phép người Do Thái lên án xử tử ai, dù luật Do Thái cho phép họ ném đá kẻ nào phạm đến luật Môsê. Thế mà tại sao những người Do Thái lại tự quyền ném đá ông Stêphanô? Thưa vì vào năm 36, tổng trấn Philatô đang cai trị miền Giuđa, ông bị hoàng đế triệu về Roma, mãi đến năm 37 Roma mới đặt tổng trấn Marxili cai trị miền Giuđa, như thế người Do Thái lợi dụng lúc không có ai điều hành pháp luật, họ đã ném đá Stêphanô cho chết ! Sự cố này đã làm ứng nghiệm Lời Chúa Giêsu nói : “Kẻ thù là người nhà của mình” (Mt 10,36). Khi Phó tế Stêphanô bị “người nhà” ném đá, tâm tư ông giống hệt Chúa Giêsu, lúc sắp chết ông hướng tâm hồn về đồi Golgotha, chiêm ngưỡng Đức Giêsu bị treo trên thập giá, và ông bắt chước Ngài cầu nguyện cho kẻ hại mình : “Lạy Chúa Giêsu, xin đoái nhận hồn con, và xin Chúa đừng chấp tội kẻ hại con” (Lc 23,34-46 = Cv 7,59-60). Như thế nội dung lời cầu nguyện của ông Stêphanô giống hệt nội dung lời cầu nguyện củaĐức Giêsu trên thập giá, chỉ khác một điều là ông đã đảo lộn thứ tự lời cầu :Đức Giêsu thì cầu nguyện cho kẻ hại mình trước, sau đó mới phó dâng linh hồn cho Chúa Cha, xem ra như Ngài muốn yêu sách : Nếu Cha không tha tội cho kẻ hại Con, thì Con không dám dâng hồn Con cho Cha ; Còn ông Stêphanô, vì là phàm nhân nên cần được Thiên Chúa cứu độ mình trước, ông mới có khả năng cứu được người khác, nên ông đã cầu nguyện : Xin Chúa đón nhận lấy hồn con trước, sau đó ông mới xin Chúa tha tội cho kẻ giết ông. Chính nhờ ông Stêphanô biết cầu nguyện cho kẻ hại mình, ông đã thực hành Lời Đức Giêsu đã dạy : “Hãy yêu mến thù địch và cầu nguyện cho những kẻ ngược đãi anh em” (Mt 5,44). Sống như thế mới được đồng danh với Chúa Giêsu vì cùng là Con Đấng Tối Cao (x Lc 1,32 = Lc 6,35). Nhờ ông Stêphanô cầu nguyện cho những kẻ giết mình, nhất là cầu cho Saulô, kẻ ôm áo động viên những người Do Thái ném đá ông (x Cv 7,58 : Bài đọc), Chúa biến “sói Saulô” thành “bồ câu Phaolô” đem Tin Mừng bình an đến cho muôn dân. Đó mới thực là phúc bình an Chúa ban cho ai biết dùng “gươm” Chân Lý để chiến đấu. Bởi vậy trong giờ Kinh Phụng Vụ buổi Sáng kính thánh Stêphanô, Hội Thánh đã đặt vào miệng chúng ta lời Thánh vịnh : “Thanh gươm hai lưỡi (Lời Chúa) cầm chắc trong tay, để trả thù muôn nước và trừng trị chư dân, để xiềng chân vua chúa (kẻ ác), và xích cổ vương hầu, để thi hành án phạt, Chúa đã viết từ xưa, đó là niềm vinh dự cho những kẻ trung hiếu với Người”(Tv 149,6-9).

Để sống niềm tin vào Chúa Kitô như ông Stêphanô, chúng ta phải cầu nguyện : “Trong tay Ngài, lạy Chúa, con xin phó thác hồn con, xin Ngài nên như núi đá cho con trú ẩn, như thành trì để cứu độ con. Xin giải thoát con khỏi tay địch thù, khỏi người bách hại con” (Tv 31/30, 3.4.6a.16bc : Đáp ca).

2/ SỐNG NIỀM TIN VÀO CHÚA KITÔ LÀ SỐNG TRONG HY VỌNG NƠI NGÀY CÁNH CHUNG.

Trong mùa Vọng, người Kitô hữu ai cũng thích nghe lời ngôn sứ Isaia tiên báo về thời đại Thiên Chúa ra tay cứu độ loài người thoát khỏi mọi sự dữ : “Sói sống chung với chiên, trẻ con thọc tay vào hang rắn lục…” (Is 11,1-4 : Bài đọc). Có nghĩa là vào thời Con Thiên Chúa làm người, kẻ ác không còn làm hại người lành, sự thiện thắng sự dữ, hoặc kẻ ác, người lành vẫn sống chung hòa bình, nhờ Đấng Cứu Thế đến như Mục Tử chăn dắt con chiên thuộc ràn của Ngài. Thế mà Đấng ấy đã đến trần gian gần 40 năm rồi, và Ngài đã đánh gục tử thần, sống lại vinh hiển ; rồi về Trời dọn chỗ cho những kẻ đi chung đường phục vụ với Ngài (x 1Ga 2,6), và tiếp tục tuôn đổ bình an xuống cho loài người Chúa thương. Vậy tại sao Chúa lại để cho “sói Saulô” vẫn ăn thịt “chiên Stêphanô”,và rắn lục là các đầu mục Do Thái vẫn cắn chết “trẻ thơ Stêphanô” ?

Thắc mắc này chỉ có thể trả lời vào ngày cánh chung, vì ngày ấy mới thấy “sói Saulô” và “chiên Stêphanô” sống chung với nhau. Khi ấy “sói Saulo” và “chiên Stêphanô”có thể đùa giỡn với nhau. Ví dụ : Stêphanô vừa thấy Phaolô tới cửa Thiên Đàng, ông Stêphanô lên tiếng thưa với Chúa :

- Lạy Chúa, tên này xưa kia nó động viên người ta ném đá con, mà nay hắn lại vào đây, chắc chắn tên này sẽ động viên cả các thần thánh ném đá Chúa không chừng ?

Ông Phaolô cũng không vừa, ông kêu cầu tới Chúa :

-Lạy Chúa, Ngài dạy phải tha thứ cho kẻ thù mình tới 70 lần 7 mỗi ngày, thế mà anh Stêphanô này được vào Thiên Đàng trước con nhưng trong khi tâm hồn vẫn tìm cách trả thù kẻ đã làm hại mình.

Lúcấy, Chúa Giêsu lên tiếng can thiệp :

- Thôi mà hai anh conđừng chọc nhau nữa.

Thếlà hai ông ôm nhau khóc bởi qúa vui mừng : Nhờ Stêphanô đã cầu nguyện cho Saulô mà Chúa xuất hiện đón lấy hồn Stêphanô ; còn Saulô được Stêphanô cầu nguyện mà ông trở nên Tông Đồ xuất sắc không thua các Tông Đồ thượng đẳng (x 2Cr 11,5), nay cùng nhau được sum họp trên Thiên Đàng hưởng phúc vinh với Chúa.

Vậy hai ông Stêphanô và Phaolô đã minh họa “sói – chiên” sống chung với nhau trong bình an vô tận với Chúa.

THUỘC LÒNG

Không đổ máu, không có ơn cứu độ (Dt 9,22).

Cựu Ước là nụ, Tân Ước là bông, cánh chung mới hái trái (x Hiến Chế Mạc Khải số 16 và 1Ga 3,2).

Lm. Giuse Đinh Quang Thịnh