LễGiáng Sinh được xem như ơn cứu độ của Thiên Chúa chỉ ban riêng cho dân Do Thái, nhưng qua biến cố Hiển Linh, mới thấy Thiên Chúa không chỉ thương riêng dân Ngài chọn, mà còn hướng dẫn muôn dân đến với Ngài, nói lên tính phổ quát của ơn cứu độ. Vì thế Hội Thánh Đông Phương mừng lễ Hiển Linh lớn hơn lễ Giáng Sinh.

Tuy lễ Hiễn Linh nhấn mạnh ơn cứu độ phổ quát : Thiên Chúa muốn cứu độ cả loài người. Nhưng không phải ai cũng đi tìm Chúa như ba đạo sĩ. Ba đạo sĩ có người hiểu đó là tượng trưng cho ba người con của ông Noe là Sem, Kham và Giaphet, thủy tổ của loài người sau trận lụt Hồng Thủy (x St 5,32). Do đó thánh Phaolô nói : “Các dân ngoại được cùng thừa kế gia nghiệp với người Do Thái, cùng làm thành một thân thể và cùng chia sẻ điều Thiên Chúa hứa” (x Bài đọc II : Ep 3,6). Nhưng bất cứ ai muốn tìm gặp Thiên Chúa Cứu Độ, thì dựa vào các Bài đọc trong Thánh Lễ hôm nay ta tìm thấy bảy điểm Giáo Lý phải đem ra thực hành :

1/ PHẢI TỪ BỎ HẤP LỰC TRẦN THẾ.

Ba người đi tìm Vua Do Thái mới sinh : Họ là vua ? (Tv 72/71,10) ; Hay họ là đạo sĩ? (Mt 2,1). Điều ấy khó ai xác định, nhưng chúng ta biết chắc chắn họ thuộc giai cấp qúy tộc, đại gia, vì họ dâng cho Hài Nhi những báu vật : vàng, mộc dược, nhũ hương (x Mt 2,11 : Tin Mừng), khác với các chú mục đồng nghèo nàn, chúngđến gặp Chúa với hai bàn tay trắng, chỉ đưa chiên cừu đến phà hơi ấm cho Hài Nhi (x Lc 2,16). Ba vị này đã ra đi khỏi xứ sở là chấp nhận gác bỏ công việc thường ngày, bỏ nhà cửa, bỏ cha mẹ, vợ con. Nói tắt là bung ra khỏi pháo đài tiện nghi ấm cúng của cuộc sống, để băng mình theo tiếng gọi của lương tri khao khát chân lý. Đúng với giáo lý Đức Giêsu đòi hỏi : "Ai muốn theo Thầy, không được yêu cha mẹ, vợ con, cả mạng sống mình hơn Thầy, và phải từ bỏcủa cải, vác thập gía hằng ngày mà theo Thầy!" (Lc 14,25t).

Vậy mỗi ngày ta nhớ từ bỏ những việc không cần thiết, để có đủ giờ chu toàn việc quan trọng, thực hành thời khóa biểu lao động mỗi ngày, giống Đức Giêsu : Ưu tiên cho việc dự Lễ, cầu nguyện, rồi mới sinh hoạt Lời Chúa, sau đó mới bắt tay vào công việc phục vụ những nhu cầu thân xác của đồng loại (x Lc 4,31-44).

2/ TIẾN VỀ GIÊRUSALEM LÀ GIA NHẬP HỘI THÁNH ĐỂ ĐƯỢC DỰ TIỆC THÁNH THỂ.

Ba đạo sĩ theo ánh sao của Hài Nhi tiến vềGiêrusalem đồng nghĩa tiến vào Nhà Thờ (Hội Thánh), để dự tiệc Thánh Thể. Đó là một chủ đích thần học của Tin Mừng Nhất Lãm, đến nỗi ba tác gỉa Mt, Mc và Lc cho thấy cả Vị sùng Đạo như Đức Giêsu, suốt ba năm hoạt động cũng chỉ có một lộ trình tiến thẳng về Giêrusalem, và hiến tế đời mình ở đó, để rồi từ Giêrusalem ánh sáng Cứu Độ lan tỏa, bao trùm khắp địa cầu, làm cho muôn dân tộc nhìn thấy ơn Cứu Độ, vì ơn giải thoát khơi nguồn từ Do Thái (x Ga 4,22), cho muôn dân tìm đến Chúa, như lời ngôn sứ Isaia đã nói : “Chư dân sẽ đi về phía ánh sáng của ngươi, vua chúa hướng về ánh sáng bình minh của ngươi mà tiến bước”(x Bài đọc I : Is 60,3).

Người Kitô hữu hôm nay, dù đã được đưa vào Hội Thánh, họ vẫn còn trên đường tiến tới Giêrusalem tuyệt hảo ở trên trời, là Nhà đích thực của Thiên Chúa, của những người công chính, được Chiên Con tập họp về (x Kh 21). Thánh Luca ghi nhận : “Chúa Giê-su Phục Sinh chỉ hiện ra cho những người đã từ Galilê lên Giêrusalem với Ngài, đây là những người trở nên chứng nhân của Ngài trước mặt toàn dân’’ (Cv 13,31).

Vậy tôi muốn gặp Chúa Giêsu Phục Sinh để được sự sống dồi dào, tôi phải đi chung tuyến đường truyền giáo với Hội Thánh, nhờ mỗi ngày tiến vào Nhà Thờ hiệp dâng Thánh Lễ, để được Chúa Giêsu ở cùng, Ngài mới giúp tôi làm được những việc như Ngài mà còn làm được những việc lớn lao hơn thế nữa (x Ga 14,12).

3/ ĐI THEO SAO CỦA NGÀI.

"Sao của Ngài" theo truyền thống Kinh Thánh, trong văn hóa Hy-La, ám chỉ đến bậc vĩ nhân, như ngôi sao sinh nhật của ông Abraham, ngôi sao hộ mệnh của hoàng đế Alexandre, của hoàng đế Augusto. Nhưng ngôi sao của Hài Nhi còn trổi vượt hơn nữa, vì là dấu nhận ra Đấng Mêsia (x Ds 24,17), dấu chỉ nhận biết Thiên Chúa (x Is 14,13). Ngôi sao của Ngài xuất hiện bên trời Đông. Ngôi sao ấy lại chẳng phải là Mặt Trời Công Chính sao ? Thật đầy ý nghĩa khi người Kitô hữu mỗi sáng bắt đầu đi vào ngày mới, trong gìơ Kinh Sáng, họ cất lời cầu : "Chúc tụng Đức Chúa là Thiên Chúa Israel,đã viếng thăm cứu chuộc dân Người. Từ dòng dõi trung thần Đavid, Người đã cho xuất hiện, Vị Cứu Tinh quyền thế để giúp ta. Ngài sẽ cứu ta thoát khỏi địch thù, thoát tay mọi kẻ hằng ghen ghét, và cho ta chẳng còn sợ hãi, để ta sống thánh thiện công chính trước nhan Người, mà phụng thờ Người suốt cả đời ta.Thiên Chúa ta đầy lòng trắc ẩn, cho Vầng Đông từ chốn cao vời viếng thăm. " (Lc 1, 68-69.71.74-75.78).

4/ KIÊN NHẪN TRONG THỬ THÁCH.

Đi trong Đức Tin là hành trình thử thách! Ba vị đạo sĩ đang hứng khởi tiến về Giêrusalem theo ánh sao, thình lình ngôi sao vụt tắt, họ bối rối…, nhưng không chùn bước quay về, họ kiên nhẫn đi dò hỏi, họ không dò la ngoài đường, giữa chợ, trong quán, mà đi thẳng vào đền vua, là tìm đến người khôn ngoan xin ý kiến (x Tb 4,18).Tuy khôn ngoan như vua, thì lãnh vực Đức Tin, lãnh vực tôn giáo phải tìm đến hỏi người chuyên môn về tôn giáo. Đó là lý do vua triệu tập các thượng tế và ký lục, để có câu trả lời : “Vua người Do Thái mới sinh ở đâu ?” Nhưng các vị này cũng bó tay, trừ khi họ mở Sách Thánh cho biết rằng : “Tại Bê-lem, miền Giu-đê, vì có lời chép : phần ngươi hỡi Bê-lem, miền đất Giu-đa, ngươi đâu phải là thành nhỏ nhất của Giu-đa, vì ngươi là nơi Vị Lãnh Tụ chăn dắt Israel dân Ta sẽ ra đời” ! (Mk 5,1 = Mt 2,5-6 : Tin Mừng)

Đời người Ki-tô hữu nào mà chẳng có lúc gặp thử thách về Đức Tin ! Hãy bắt chước các đạo sĩ, tìm đến người khôn ngoan mà bàn hỏi. Nhưng chẳng ai cho ta lời khôn ngoan, chẳng ai soi sáng hướng dẫn ta đi đúng đường, nếu lời ấy không bắt nguồn từ Kinh Thánh.

5/ MUỐN GẶP CHÚA, HÃY TIẾP ĐÓN KẺ BÉ MỌN.

Ba đạo sĩ hỏi : "Vua Do Thái mới sinh ở đâu ?" (x Mt 2,2 : Tin Mừng) Nhưng họ đâu có đi tìm vua Do Thái như nhiều người lầm tưởng, bằng chứng là Hêrôđê, vua Do Thái đang hiện diện trước mặt họ, mà họ không tỏ một cử chỉ thần phục và chẳng dâng gì cho vua. Thế nhưng, khi gặp Hài Nhi khó nghèo, họ đã phục mình triều bái Ngài và dâng cho Ngài những báu vật (x Mt 2,11 : Tin Mừng).

Như thế đi tìm vua Do Thái chính là tìm Chúa của muôn dân (cử chỉ bái phục chỉ dành riêng cho Thiên Chúa), nhưng Chúa lại cho ta gặp người bé mọn nghèo hèn!

Vì thế, trong ngày cánh chung, Chúa xét xử nghiêm khắc kẻ khước từ nhu cầu của kẻ bé mọn là chối từ chính Chúa Giêsu (x Mt 25,31-46).

Vậy ta phải đầu tư mọi khả năng đang có làm cho đồng loại gia nhập Hội Thánh để được kết hợp với Chúa Giêsu Thánh Thể là Đấng cứu độ duy nhất (x Cv 4,12). Vì thuật ngữ "Kẻ bé nhỏ" ám chỉ người Công Giáo (x 1 Ga 2,1.12.14.18.28).

6/ THIÊN CHÚA CẦN GÌ NƠI TA ?

Xưa người ngoại không biết ý Chúa, nên họ dâng cho Ngài vàng, nhũ hương và mộc dược ; còn ta đã hiểu ý Chúa nói : "Dương gian muôn vật hết thảy đều là của Ta " (Tv 51/50,8). Vậy, Ngài cần gì nơi ta ? Vì "Chúa Giêsu vừa là Tư Tế, vưà là Ngôn Sứ, vừa là Vương Đế", nên thánh Giám mục Chrysologo nói :

a-Tư tế cầu nguyện cần có hương : Chúa Giêsu muốn ta lòng cậy vững vàng được thể hiện bằng việc cầu nguyện không ngừng (x Lc 18,1). Đó mới chính là hương thơm dâng lên trước nhan Chúa : Tư tế nào mà lại không cần có hương để dâng ; còn Tư Tế Giêsu lại cần ta có hương lòng tin yêu, cậy trông nơi Ngài. Vì thế thánh Tông Đồ nói : “Chúng tôi là hương thơm của Đức Kitô dâng kính Thiên Chúa, toả ra giữa những người được cứu độ cũng như những kẻ bị hư mất.” (2Cr 2,15).

b- Ngôn sứ nào cũng bị giết, cần mộc dược để ướp xác : Chúa Giêsu thèm ta lòng mến phục vụ tha nhân, như Ngài đã hiến cả mạng sống vì yêu ta (x Ga 15,13), để trở nên men muối cho đồng loại (x Mt 5,13t). Đó mới chính là mộc dược "ướp" tha nhân khỏi hư thối, cũng chính là ướp chi thể của Đức Giêsu khi bị trù dập : Vì số mệnh ngôn sứ của Đức Giêsu đâu có an toàn hơn số mệnh các ngôn sứ khác đã bị sát hại! Đúng như lời Đức Giêsu đã nói trong dụ ngôn vườn nho : Chủ vườn nho sai các đầy tớ đến, nhưng các tá điền đánh người này, giết người kia, cuối cùng chủ vườn nho sai con một đến, chúng cũng giết và lôi ra khỏi thành ! (x Mt 21,34-39)

c- Vua nào cũng muốn được giàu có : Cần vàng bạc châu báu : Vua trần thếcần vàng bạc châu báu ; còn Vua Giêsu cần tấm lòng vàng của ta thể hiện bằng việc lành (x Gc 2,14).

7/ CHỨNG NHÂN CỦA THIÊN CHÚA.

a- Mỗi năm dự Lễ Hiển Linh, đời sống ta phải được canh tân vươn lên thiện hảo.

Bađạo sĩ khi đã được gặp Chúa, họ được mộng báo : “Đừng trở lại với Hêrôđê, nhưng hãy qua đường khác mà về quê mình” (x Mt 2,12).

v “Đừng trở lại với Hêrôđê” : Vua Hêrôđê rất qủy quyệt, gian ác, đời ông luôn luôn bị ám ảnh mất vương quyền do đế quốc Roma trao. Vì nghi ngờ cả những người trong gia đình âm mưu tiếm ngôi vua, nên ông đã không ngần ngại giết luôn ba người con trai, mẹ vợ và cả vợ ông !? Vậy đừng trở lại với Hêrôđê, nghĩa là khi ta đã được biết Chúa, thì đừng trở lại con đường gian ác, mưu mô, quỷ quyệt để tìm danh lợi cho mình. Nhưng

v “Đi đường khác mà về quê” : Quê thật của người Ktô hữu là Nước Trời. Do đó, kẻ sau khi đã được gặp Chúa, hãy đi đường khác, là đường tìm ý Thiên Chúa để thông hiệp với Ngài,đường công bình, bác ái để hiệp thông với tha nhân, như vậy ta mới về tới Quê thật là Nước Trời, và ta còn trở nên dấu chỉ cho lương dân đi tìm chân lý, nhưlời thánh Phao-lô nhắc nhở : "Anh em sẽ trở nên trong sạch, không ai chê trách được điều gì, và sẽ trở nên những người con vẹn toàn của Thiên Chúa, giữa một thế hệ gian tà, sa đoạ. Giữa thế hệ đó, ANH EM PHẢI CHIẾU SÁNG NHƯ NHỮNG VÌ SAO TRÊN VÒM TRỜI,LÀ LÀM SÁNG TỎ LỜI BAN SỰ SỐNG ! " (Pl 2,15-16a) .

Thếthì mỗi năm dự lễ Hiển Linh, ta phải xin Chúa giúp ta tấn công chừa một thói xấu làm ray rứt lòng ta nhất, ít là thêm lòng sám hối, thể hiện bằng gia tăng việc lành (x Mt 3,8).

b- Ta không được thua ba đạo sĩ ngoại giáo

Qua biến cố Hiển Linh, ta thấy một thảm kịch : Trong số những kẻ tự hào là dân Chúa chọn, tự hào là người thông suốt Lời Chúa, như tư tế và ký lục, lại tỏ ra thờ ơ lãnh đạm trước lời dân ngoại (ba đạo sĩ) đến loan báo Tin Mừng : "Vua Do Thái mới sinh hiện ở đâu?" (Mt 2,2 : Tin Mừng). Người Do Thái có đạo mở Thánh Kinh lại chỉ cho cáo già Hêrôđê tìm giết Hài Nhi ! Còn dân ngoại (ba đạo sĩ) đến "Bêlem" thờ lạy Hài Nhi. Chính những kẻ ôm Sách Thánh lại không ai tung cửa chạy đến cùng Ngài ! Điều quan trọng không phải biết Thánh Kinh để chỉ cho người khác, mà còn phải liều mạng lên đường theo điều đã biết, đã tin, để tìm đến nguồn sống, vượt qua kiến thức bên ngoài, ngõ hầu nhìn thấy gía trị bên trong. Nếu không ta làm thầy dạy cho người khác, mà cuối cùng chính ta lại bị Chúa thải loại (x 1Cr 9,27). Thánh Phaolô còn nói : “Bạn tự hào có Kinh Thánh để dạy người nào, mà bạn lại làm nhục Thiên Chúa” (Rm 2,23).

Dĩnhiên, đi tìm Chúa vẫn chỉ là tìm thấy Ngài qua dấu chỉ ! Thực vậy, ba đạo sĩ đi tìm vua lại gặp Hài Nhi nghèo khó nằm trong máng cỏ (x Lc 2,7), đó là dấu chỉ Vua trời đất vốn dĩ là Đấng giàu sang, nhưng vì chúng ta Ngài đã trở nên nghèo, cho chúng ta được giàu có (2Cr 8,9). Bởi đó "con người được Thiên Chúa chúc phúc, không phải chỉ khi nào họ gặp thấy Ngài, mà được phúc ngay khi họ đi tìm Ngài" (Kierkegaad).

Con đường Đức Tin bao gìơ cũng nhiều trắc trở, nên ta phải nắm chắc ba điều sau đây :

- Tìm dấu chỉ ngay trong sinh hoạt cuộc sống : mục đồng qua tiếng hát, đạo sĩ qua dấu ánh sao, tư tế qua Kinh Thánh.

- Xem dấu chỉ ấy liên hệ với đời sống Đạo như thế nào ? Ví dụ : Ta là học sinh, học văn hóa vất vả, thì phải học Lời Chúa cũng không kém vất vả ; ta mải miết tìm kiếm của nuôi thân xác thì cũng phải gia công tìm kiếm của nuôi linh hồn nơi tiệc Thánh Thể ; là tài xế, qua việc đón đưa khách, ta còn nhiệm vụ đưa họgặp Thiên Chúa qua cách sống của ta ; ta là phu quét rác, thì hãy lo dọn tâm hồn mình sạch tội nhờ lãnh Bí tích Giao Hòa.

- Và thể hiện Lời Thánh Kinh trong cách ta phục vụ tha nhân, tiến tới liên kết mọi người nhờ, với, trong Đức Giêsu mới làm vinh hiển Thiên Chúa (x Rm 11,36).

Truyện kể.

Vị đạo sĩ thứ tư rất giàu có, thấy ba vị đạo sĩ lên đường đi tìm Chúa, ông cũng bỏ vào túi hành trang của mình nhiều báu vật. Khi ông đang đi chung đường với ba đạo sĩ kia, ông gặp một bệnh nhân nghèo, ông đưa người ấy vào nhà thương chăm sóc, ông trả tiền cho người chăm sóc người bệnh, rồi ông lại tiếp tục lên đường. Nhưng ông đã bị lạc mất ba đạo sĩ bạn, có lẽ vì họ không thể chờ ông lâu như thế. Vậy là vị đạo sĩ này phải đi lang thang một mình, trên đường đi, ông đến một cộng đoàn, không ai dạy giáo lý, nên dừng lại ở đó lâu ngày để dạy đạo, cả lương dân cũng tuốn đến học.

Cứ bận rộn như thế, mãi 33 năm sau ông mới tới được Giêrusalem, nhưng chẳng biết Vua Do Thái, Vua vũ trụ ở đâu, ông chỉ thấy đám đông đang nghe một người đang thuyết giảng ở quảng trường Giêrusalem. Người ta động viên ông đến gặp người giảng (ông Phêrô). Thế là vị đạo sĩ được ông Phêrô dẫn vào Nhà Thờ, và dạy cho ông biết tấm bánh tuy nhỏ bé tầm thường, nhưng đó chính là Vị Vua mà ông đang tìm kiếm suốt mấy chục năm qua, ông liền quỳ xuống sụp lạy tin nhận Ngài là Đấng cứu độ muôn dân.

Đang lúc ấy, những người đã thụ ơn ông trong 33 năm qua, họ tìm gặp ông để tỏ lòng biết ơn. Nhưng ông bảo họ : “Hãy quỳ xuống tạ ơn Chúa của các bạn, qua tấm bánh tầm thường này, chính Ngài đã đưa tôi đến để giúp các bạn !” Và mọi người đều quỳ thờ lạy Chúa. Đó là 3.000 người được ông Phêrô ban Bí tích Thánh Tẩy cho (x Cv 2,41).

Vậy :

- Ông Phêrô nhờ Lời Chúa đã trở thành ngôi sao dẫn đường cho đạo sĩ thứ tư.

- Còn ông đạo sĩ thứ tư tận tình giúp đỡ đồng loại, ông đã trở thành ánh sáng dẫn đường cho “muôn dân nước sẽ thờ lạy Ngài”(Tv 72/71,11 : Đáp ca). Vì chính ông đã nói : “Chúng tôi đã thấy ngôi sao của Người xuất hiện ở phương Đông, nên chúng tôi đến triều bái Ngài” (Mt 2,2 : Tung Hô Tin Mừng).

Đức Cố Giáo Hoàng Gioan 23 nói : “Chẳng cần lý thuyết nhiều, nếu đời sống các Kitô hữu đủ sắc nét diễn tả người Công Giáo trong Chúa Giêsu, thì sẽ không còn dân ngoại nữa”.

THUỘC LÒNG.

Khi đã gặp được Chúa, đừng trở lại với Hêrôđê (lối sống gian ác) nhưng hãy qua đường khác mà về Quê (Nước Trời) [x Mt 2,12]

Lm. Giuse Đinh Quang Thịnh