Tài liệu Hướng dẫn cử hành “Thời gian của Thụ tạo” của các Giáo hội Kitô châu Âu

Như mọi năm, “Thời gian của Thụ tạo” năm nay được cử hành từ 01/9 đến 04/10, lễ thánh Phanxicô Assisi. Để chuẩn bị cho sự kiện này, các Giáo hội Kitô châu Âu đã cho công bố Tài liệu Hướng dẫn cử hành “Thời gian của Thụ tạo”.

Tài liệu hướng dẫn với tựa đề “Một ngôi nhà cho tất cả? Đổi mới Oikos-ngôi nhà của Thiên Chúa”, được thực hiện bởi một Ủy ban biên tập, gồm các thành viên thuộc các Giáo hội Kitô, các đại diện của Bộ Phục vụ Phát triển Con người Toàn diện, Liên Hội đồng Giám mục châu Âu (Ccee), Hội đồng các Giáo hội Kitô châu Âu (Cec), Liên hiệp Quốc tế các Bề trên Tổng quyền và Tòa Thượng phụ Đại kết.

Tài liệu được bắt đầu như sau: “Căn nhà cho tất cả mọi người đang gặp nguy hiểm do lòng tham, khai thác, thiếu tôn trọng và sự xuống cấp có hệ thống”. Và “trong nhiều thế kỷ, con người đã sắp xếp cuộc sống và kinh tế theo lý luận của thị trường hơn là theo giới hạn của Trái đất”.

Luận lý của việc khai thác trái đất vì “lợi ích kinh tế và chính trị” là nguyên nhân không chỉ làm mất đi môi trường sống nhưng còn gây xung đột, thiệt hại nhân mạng và khí hậu. Do đó, cần phải “tìm ra câu trả lời và con đường để xây dựng kinh tế cho cuộc sống xanh và hệ thống chính trị có khả năng duy trì sự sống cho hành tinh và con người”.

Để khuyến khích các Kitô hữu tích cực hưởng ứng các hoạt động trong thời gian này, Tài liệu Hướng dẫn trình bày một loạt các sáng kiến, như canh thức cầu nguyện, các chiến dịch nâng cao nhận thức bảo vệ công trình sáng tạo. Các Giáo hội đề xuất các buổi cầu nguyện không chỉ diễn ra bên trong nhà thờ, nhưng cần thực hiện ở bên ngoài, ở những nơi đặc biệt ý nghĩa đối với vẻ đẹp tự nhiên và những nơi môi trường bị suy thoái. Các Giáo hội còn đề nghị tổ chức “cuộc hành hương xanh”, kết thúc bằng khoảnh khắc cầu nguyện và xét mình theo hình thức cá nhân và cộng đoàn.

Không chỉ giới hạn ở các buổi cử hành, các vị mục tử còn mời gọi các tín hữu thúc đẩy các chiến dịch nâng cao nhận thức về lối sống công bằng, bền vững, bao gồm từ chế độ ăn uống đến việc tiêu thụ năng lượng, sử dụng phương tiện giao thông.

Ngoài ra, trong Hướng dẫn còn có một chương tóm tắt tất cả các chiến dịch hành động và vận động tham gia ở cấp độ toàn cầu và địa phương.

“Thời gian của Thụ tạo” là cơ hội cử hành hồng ân của công trình sáng tạo theo tinh thần đại kết

Không chỉ soạn Tài liệu Hướng dẫn cử hành “Thời gian của Thụ tạo”, Liên Hội đồng Giám mục châu Âu (CCEE), Hội đồng các Giáo hội Kitô châu Âu (Cec) còn khuyến khích các tín hữu sống đặc biệt trong thời gian này.

Trong một tuyên bố, Đức Hồng y Angelo Bagnasco, Chủ tịch Liên Hội đồng Giám mục châu Âu, và mục sư Christian Krieger, Chủ tịch Hội đồng các Giáo hội Kitô châu Âu mời gọi các Kitô hữu châu Âu tham gia Thời gian của Thụ tạo, và coi đây là cơ hội để cử hành hồng ân của công trình sáng tạo trong tinh thần đại kết và hiệp nhất trong cầu nguyện và hành động. Hai vị Chủ tịch viết: “Chúng tôi mời gọi tất cả mọi người cầu nguyện cho Hội nghị thượng đỉnh của Liên Hiệp Quốc về Biến đổi khí hậu (COP26), để mọi người có thể thực hiện các biện pháp cần thiết nhằm ứng phó với tình trạng khẩn cấp về khí hậu”.

Từ đây, đề cập đến chủ đề được chọn cho cử hành “Thời gian của Thụ tạo” năm nay, hai tổ chức của các Giáo hội Kitô châu Âu giải thích rằng: “Oikos trong tiếng Hy Lạp có nghĩa là căn nhà. Vì thế canh tân ngôi nhà của Thiên Chúa, ngôi nhà chung mà chúng ta đang cùng nhau chia sẻ, trước hết cần phải nỗ lực hết sức có thể để hiệp nhất toàn thể gia đình nhân loại trong việc tìm kiếm sự phát triển toàn diện, bền vững, chia sẻ với sự công bằng”.

Vì thế, được đức tin soi sáng, các Kitô hữu châu Âu được mời gọi trao ban sự sống, thể hiện “một tình yêu tự hiến, tạo ra những kinh nghiệm nhân bản và thiêng liêng thấm nhuần ý thức nơi ở cho tất cả, không loại trừ ai, Oikos của Thiên Chúa, ngôi nhà chung mà Thiên Chúa đã trao phó cho chúng ta, cho trách nhiệm chung của chúng ta.”

Khí hậu không dừng lại ở bất kỳ biên giới nào

Cùng hưởng ứng “Thời gian của Thụ tạo”, Giáo hội Áo cũng đã có những hoạt động nhằm giúp các tín hữu ý thức sống hài hoà với thiên nhiên, như cho đăng trên trang web của Hội đồng Giám mục các chỉ dẫn cử hành “Thời gian của Thụ tạo”, các hoạt động mục vụ liên quan đến việc bảo vệ môi trường.

Liên quan đến vấn đề này, trong một cuộc phỏng vấn, Đức cha Alois Schwarz, chịu trách nhiệm về các vấn đề môi trường của Hội đồng Giám mục Áo tuyên bố: “Khí hậu là công ích và không dừng lại ở bất kỳ biên giới quốc gia nào”. Đức cha mời gọi một sự thay đổi cá nhân trong cách sống về tiêu thụ, di chuyển và sử dụng năng lượng, điều ngài định nghĩa là “cơ hội để có được một hình thức cuộc sống chất lượng”. Ngài nói: “Thảm họa khí hậu gia tăng trên quy mô nhỏ và lớn, làm cho mọi người cảm thấy mối đe dọa của biến đổi khí hậu. Điều này không thể giải quyết nếu không có những thay đổi trong cuộc sống của mỗi cá nhân. Biến đổi khí hậu chủ yếu ảnh hưởng từ hành vi tiêu dùng của mỗi cá nhân, việc di chuyển và sử dụng năng lượng".

Ngài nói thêm: “Sự thay đổi này không thể được thực hiện chỉ qua việc áp đặt các quy tắc, cần phải có các động lực khác. Chúng ta phải nhận ra rằng hạn chế tiêu dùng cũng có thể là một lợi ích chứ không chỉ là gánh nặng hay một sự kiêng khem theo quy định”. Vì thế, Đức cha nói cần phải thận trọng trong khi sử dụng thuật ngữ “từ bỏ”: Từ bỏ có nghĩa tiêu cực và được coi là một hạn chế hơn là một cơ hội để đạt được một hình thức chất lượng cuộc sống khác.

Đối với giới trẻ, Đức cha khẳng định: “Những người trẻ đã phát triển một giác quan nhạy bén và một sự nhạy cảm mới đối với môi trường. Chúng ta phải khuyến khích các cặp vợ chồng trẻ sinh con, nhưng cũng phải khuyến khích ông bà cha mẹ có niềm vui trong chính con cháu của họ”.

Tình huynh đệ phải đặt nền tảng trên tương quan với thiên nhiên

Về phần Giáo hội Tây Ban Nha, để chuẩn bị cho sự kiện này, các Giám mục đã cho công bố một sứ điệp do Tiểu ban Hoạt động Xã hội và Bác ái thuộc Hội đồng Giám mục soạn thảo, đồng thời cung cấp hỗ trợ phụng vụ cho các cử hành phụng vụ trong thời gian này.

Trong sứ điệp, các Giám mục viết: “Tình huynh đệ phải được đặt nền tảng trên tương quan với thiên nhiên, và trên các chính sách con người ủng hộ nhân phẩm và công lý cho tất cả”. Sứ điệp nhắc lại rằng “Thời gian của Thụ tạo” là thời gian các cộng đoàn Kitô trên khắp thế giới hợp nhất để canh tân đức tin vào Thiên Chúa, Đấng Tạo Dựng, trong lời cầu nguyện chung và trong sự tham gia vào các nhiệm vụ bảo vệ ngôi nhà chung.

Nhân loại có nhiệm vụ chăm sóc công trình sáng tạo. Thiên Chúa là Cha đã đặt vào tay chúng ta ngôi nhà chung này, với nhiệm vụ tổ chức và đồng hành cùng với nó trong lịch sử cứu độ. Đây là vấn đề thăng tiến trên con đường hướng về Nước Trời ở giữa lịch sử của chúng ta, trong một tương quan hòa hợp và huynh đệ thực sự, trong sự hiệp thông với thiên nhiên và với những người khác, mở ra cho sự siêu việt tuyệt đối. Điều này có nghĩa là khi định hướng cho “ngôi nhà của chúng ta”, cần phải tính đến các tác động chính trị của môi trường sinh thái, con người, công bằng và phẩm giá. Một chân trời của tình huynh đệ được mở ra phải dựa trên tương quan quảng đại và hiệu quả với thiên nhiên, cũng như dựa trên các chính sách cho con người ưu tiên phẩm giá và công lý cho tất cả mọi người”.

Trong sứ điệp, các Giám mục nhắc lại mong muốn phổ quát của Giáo hội là đáp lại tiếng kêu của Trái đất và của con người với lòng thương xót và vì điều này, chúng ta phải thúc đẩy sự tham gia và dấn thân trong lĩnh vực xã hội và công cộng, bắt đầu từ thái độ cá nhân và gia đình, và từ những lĩnh vực chuyên nghiệp và cộng đồng, biết rằng trong sự dấn thân và công việc, luôn phải có tầm nhìn của công ích như một dấu chỉ của sự tiến bộ trên con đường xây dựng Nước Chúa và công lý của Người. Chúng ta là Giáo hội trong một sứ vụ, đi ra để xây dựng thế giới như Chúa mong muốn.

Theo các Giám mục, việc chăm sóc ngôi nhà chung không bắt đầu bằng lối tình nguyện anh hùng hay ý thức hệ. Chúng ta phải đề phòng chủ nghĩa cấp tiến và chủ nghĩa cực đoan, động lực để chăm sóc thiên nhiên không thể có nền tảng nào khác hơn là nền tảng hỗ trợ cho công trình sáng tạo và toàn lịch sử cứu độ, đó là tình yêu nhưng không và thánh hiến của Thiên Chúa.

Hơn nữa, hệ sinh thái toàn diện và chiều kích tôn giáo của nó là nơi gặp gỡ của tất cả các Giáo hội Kitô và là con đường chung với các tôn giáo khác, đặc biệt là các tôn giáo độc thần. Chúng ta chia sẻ với tất cả những người thiện chí nhiệm vụ xây dựng công ích, điều này rất quan trọng vì Nước Trời.