Suy ngẫm về thiên đàng, hoả ngục, cái chết và phán xét không chỉ dành riêng cho tháng 11 hay vào giờ chết.

Public Domain
Chính trong tháng 11, tháng mà chúng ta
dành riêng để cầu nguyện cho những người đã khuất và nhớ về những điều Tứ Chung
của con người: thiên đàng, hoả ngục, cái chết và phán xét.
Trên thực tế, Tứ Chung là những điều vô
cùng quan trọng đến mức Giáo Hội Công Giáo đã đưa ra nhiều dịp để giúp chúng ta
ghi nhớ những điều đó vào cuộc sống của mình. Đây là bốn cách mà Giáo Hội đưa
những điều Tứ Chung vào cuộc sống hàng ngày của chúng ta.
Đầu tiên, Thánh lễ là một chuyến viếng
thăm thiên đàng.
Thánh Grêgôriô Cả nói: “Các tầng trời mở
ra và vô số thiên thần đến tham dự vào Hy Tế Thánh Lễ.”
Giáo Hội không chỉ nói rằng Thánh lễ là
một “sự cảm nếm trước” thiên đàng; nhưng Thánh lễ còn là nơi mà thiên đàng xuống
để gặp gỡ chúng ta.
Tất cả đều hiện diện ở đó. Trước hết,
chúng ta quy tụ lại chung quanh Chúa Kitô, “nhân vật hoạt động chính của bí
tích Thánh Thể”, chúng ta cũng quy tụ lại cùng với Giáo Hội - “những chi thể của
Đức Kitô còn ở trần gian, mà cả những vị đang hưởng vinh quang trên trời.”
(Sách Giáo Lý Hội Thánh Công Giáo, số 1348 và 1370) Ngoài ra, “Đức Maria luôn
hiện diện cùng Giáo Hội và với tư cách là Mẹ của Giáo Hội, trong mỗi dịp cử
hành Bí tích Thánh Thể của chúng ta,” như Thánh Gioan Phaolô II nói.
Thánh lễ như Thiên đàng trên Trần gian
(The Mass as Heaven on Earth) là tiểu đề cho quyển Bữa tối của Con Chiên (The
Lamb’s Supper) của thần học gia Scott Hahn. Trong đó, ông viết rằng: “Khi chúng
ta bắt đầu thấy rằng thiên đàng đang chờ đợi chúng ta trong Thánh lễ, thì chúng
ta đã bắt đầu mang nhà của mình lên thiên đàng, và chúng ta cũng đã bắt đầu
mang thiên đàng về nhà với chúng ta.”
Thứ hai, Kinh Mân Côi nhiều lần cảnh báo
về hỏa ngục.
Trong Kinh Mân Côi, chúng ta lặp đi lặp
lại những điều Tứ Chung, xin Mẹ Maria “cầu cho chúng con là kẻ có tội, khi này
và trong giờ lâm tử” và đặt mình trước sự hiện diện của “Cha chúng con ở trên
trời”, là Đấng phán xét mà chúng ta hy vọng Người sẽ “tha nợ chúng con,” và “cứu
chúng con cho khỏi sự dữ.”
Đó chính là sự dữ cuối cùng của hoả ngục
mà chúng ta cần được cứu thoát.
Sách Giáo Lý Hội Thánh Công Giáo dạy:
“Theo gương Đức Kitô, luôn khuyến cáo các tín hữu về một thực tại đáng buồn và
bi thảm là sự chết muôn đời, còn được gọi là ‘hỏa ngục’” (số 1056). Sách Giáo
Lý còn cho biết thêm: “Sự tự do của chúng ta có khả năng thực hiện những lựa chọn
vĩnh viễn, không thể hồi lại được.” (số 1861)
C.S. Lewis đã cảnh báo, “Con đường an
toàn nhất đến địa ngục là một con đường dần dần - một con dốc thoai thoải, dưới
chân êm ái, không có khúc cua đột ngột, không có cột mốc, không có biển chỉ dẫn.”
Đức Mẹ Fatima đã đồng ý về điều đó và đã
đặt biển chỉ dẫn cho chúng ta trong kinh Mân Côi, khi dạy ba trẻ chăn chiên
thêm lời nguyện này sau mỗi chục kinh Mân Côi: “Lạy Chúa Giêsu, xin tha tội cho
chúng con, xin cứu chúng con khỏi sa hỏa ngục, xin đem các linh hồn lên thiên
dàng, nhất là những linh hồn cần nhờ Chúa thương xót hơn.”
Thứ ba: Phán xét và Kiểm tâm.
Mỗi người chúng ta sẽ bị phán xét vào một
ngày nào đó khi “Đức Kitô vinh hiển, khi ngự đến vào lúc cùng tận thời gian để
phán xét kẻ sống và kẻ chết, sẽ làm tỏ lộ những điều kín nhiệm trong các tâm hồn
và sẽ trả lại cho mỗi người tùy theo các công việc của họ và tùy theo việc họ
đã đón nhận hoặc từ chối ân sủng,” như Sách Giáo Lý Hội Thánh Công Giáo dạy (số
682).
Thông lệ lâu đời của người Công giáo là
chuẩn bị cho thời điểm đó hàng đêm qua việc Kiểm tâm (Examination of
Conscience) - kiểm điểm đời sống và nêu đích danh những tội lỗi mà chúng ta đã
phạm - và kiểm tâm là việc cần thiết cho Bí tích Giải Tội.
Khi nó được thực hiện đúng cách, “Việc
kiểm tâm không bao giờ khiến bạn tuyệt vọng, nhưng hãy luôn hy vọng,” như Đức Tổng
Giám Mục Fulton Sheen nói.
Có nhiều điểm quy chiếu có thể giúp thực
hiện được việc kiểm tâm này: Bảy Mối Tội Đầu, những mô tả của Thánh Phaolô về
tình yêu, Mười Điều Răn, Tám Mối Phúc của Chúa Giêsu và mối tương quan với
Thiên Chúa, tha nhân và chính mình.
Cuối cùng: Kinh Tối là một lời nhắc nhở
về cái chết (memento mori).
Thánh Bênêđictô đã viết trong Tu Luật của
mình rằng: “Hãy giữ cho cái chết trước mắt bạn hằng ngày,” và phong trào đan tu
của ngài đã giúp định hình các Giờ Kinh Phụng Vụ sao cho việc này trở thành một
cuộc đời thu nhỏ mỗi ngày.
Vào giờ Kinh Tối, người Công giáo cầu
nguyện bằng những lời của Simêôn từ Phúc Âm theo Thánh Luca. Simêôn đã được báo
trước cho biết rằng ông sẽ không chết trước khi nhìn thấy Đấng Mêsia. Khi nhìn
thấy Hài Nhi Giêsu, ông đã cầu nguyện rằng: “Giờ đây, xin để tôi tớ của Ngài được
an bình ra đi,” vì “chính mắt con được thấy ơn cứu độChúa đã dành sẵn cho muôn
dân.” (x. Lc 2,29-32)
Bằng việc nhớ lại những lời của ông mỗi
đêm trước khi bước vào trạng thái bất tỉnh của giấc ngủ, chúng ta thực hành thái
độ mà chúng ta nên có trước trạng thái bất tỉnh sau cùng nơi cái chết.
Sau đó, điều cuối cùng chúng ta cầu nguyện
mỗi đêm là kinh “Salve Regina” (“Lạy Nữ Vương”), để cầu xin lòng thương xót của
Nữ Vương thiêng đàng. Như Thánh Tôma Aquinô đã nói, “Giống như các thủy thủ được
một ngôi sao hướng dẫn để về đến bến, thì những Kitô hữu cũng được Đức Mẹ hướng
dẫn để về bến thiên đàng.”
Tác giả: Tom Hoopes
Chuyển ngữ: Phil. M. Nguyễn Hoàng
Nguyên
(giaophanvinhlong.net
/ aleteia.org)